Yến mạch là loại ngũ cốc phổ biến được trồng ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nó là một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho con người, với nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Trong bài viết này, D-Nutri sẽ cùng các bạn tìm hiểu chi tiết về thành phần dinh dưỡng của yến mạch, các loại yến mạch khác nhau, tác dụng của yến mạch đối với sức khỏe và các cách chế biến yến mạch.
1. Yến mạch là gì?
Yến mạch (tiếng Anh: Oat) là một loại ngũ cốc (hạt) có nguồn gốc từ châu Âu và Tây Á. Yến mạch có họ và tên khoa học là Avena sativa và thuộc về họ Hòa thảo (Poaceae). Yến mạch được trồng để sử dụng làm thức ăn cho con người và gia súc.

Tìm hiểu thêm: Hạt dinh dưỡng cho mẹ bầu – Top những loại hạt nên ăn và không nên ăn
2. Thành phần dinh dưỡng có trong yến mạch.
Yến mạch là một nguồn dinh dưỡng phong phú, chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe như:
- Carbohydrate: Yến mạch chứa khoảng 66% carbohydrate, bao gồm tinh bột và chất xơ hòa tan.
- Protein: Yến mạch chứa khoảng 17% protein, bao gồm các axit amin cần thiết cho cơ thể.
- Chất béo: Yến mạch chứa khoảng 7% chất béo, bao gồm các axit béo không no và no.
- Vitamin và khoáng chất: Yến mạch chứa nhiều vitamin B, vitamin E, canxi, sắt, magie và kẽm.

3. Phân loại yến mạch.
Có nhiều loại yến mạch khác nhau được sử dụng trong ẩm thực và sản xuất thực phẩm. Dưới đây là một số loại yến mạch phổ biến:
a. Yến mạch nguyên hạt.
Yến mạch nguyên hạt (tiếng Anh: Whole Oats) là loại yến mạch chưa qua xử lý, giữ nguyên lớp vỏ ngoài cùng của hạt. Yến mạch nguyên hạt thường được sử dụng để nấu cháo yến mạch hoặc làm nguyên liệu cho bánh mì, bánh quy, granola và các sản phẩm thực phẩm khác.
b. Yến mạch cắt nhỏ
Yến mạch cắt nhỏ (tiếng Anh: Steel-cut Oats) là loại yến mạch đã được cắt thành những miếng nhỏ hình tròn. Loại yến mạch này có thời gian nấu chín lâu hơn so với yến mạch nguyên hạt, nhưng có hương vị đậm đà và giữ được hàm lượng dinh dưỡng cao.
c. Yến mạch cán dẹt.
Yến mạch cán dẹt (tiếng Anh: Rolled Oats) là loại yến mạch đã được xử lý bằng máy cán để loại bỏ lớp vỏ ngoài và làloại yến mạch phổ biến nhất. Yến mạch cán dẹt có thời gian nấu chín ngắn hơn so với yến mạch nguyên hạt và yến mạch cắt nhỏ, vì đã được xử lý trước đó. Loại yến mạch này thường được sử dụng để làm bánh quy, bánh mì, granola, hoặc làm nguyên liệu cho các loại thực phẩm khác.

d. Yến mạch ăn liền.
Yến mạch ăn liền (tiếng Anh: Instant Oats) là loại yến mạch đã được chế biến để có thể nấu chín trong vài phút. Loại yến mạch này thường được sử dụng cho các sản phẩm tiện lợi như gói cháo yến mạch hay muỗng yến mạch hòa tan trong nước hoặc sữa.
e. Yến mạch bột.
Yến mạch bột (tiếng Anh: Oat Flour) là loại yến mạch đã được xay nhỏ thành bột. Loại yến mạch này thường được sử dụng để làm bánh mì, bánh quy, bánh bột lọc, hay làm nguyên liệu cho các loại thực phẩm khác.
4. Tác dụng của yến mạch đối với sức khỏe.
Yến mạch có nhiều lợi ích cho sức khỏe như:
a. Giúp làm giảm cholesterol.
Yến mạch chứa các chất xơ hòa tan, đặc biệt là beta-glucan, giúp giảm hấp thu cholesterol trong ruột. Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc ăn yến mạch thường xuyên có thể giảm lượng cholesterol LDL (xấu) và tăng lượng cholesterol HDL (tốt) trong máu.
b. Ngừa bệnh tiểu đường hiệu quả.
Ngũ cốc này chứa các chất xơ hòa tan và chất khoáng, giúp kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Một số nghiên cứu cho thấy việc ăn yến mạch thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
c. Tốt cho da.
Các chất chống oxy hóa trong yến mạch giúp bảo vệ da khỏi tổn thương do tia UV và các tác nhân gây ô nhiễm. Việc sử dụng sản phẩm chứa yến mạch, như kem dưỡng da hay sữa tắm, có thể giúp tăng cường sức khỏe và sắc đẹp cho làn da.
d. Giúp giảm táo bón.
Ngũ cốc này chứa nhiều chất xơ hòa tan, giúp kích thích quá trình tiêu hóa và làm giảm táo bón.
5. Các cách chế biến yến mạch.
Có nhiều cách để chế biến yến mạch như:
- Nấu cháo yến mạch: Đây là cách chế biến phổ biến nhất, yến mạch nguyên hạt hoặc yến mạch cắt nhỏ được nấu với nước hay sữa cho đến khi chín.
- Làm bánh: Yến mạch cán dẹt hoặc yến mạch bột có thể được sử dụng để làm bánhquy, bánh mì, bánh bột lọc,…
- Làm granola: Yến mạch cán dẹt hoặc yến mạch cắt nhỏ được rang và pha trộn với đường, dầu thực vật, hạt giống, quả khô,… để tạo ra món ăn sáng ngon miệng và giàu dinh dưỡng.
- Làm salad: Yến mạch nguyên hạt hoặc yến mạch cắt nhỏ có thể được sử dụng trong các món salad trộn với rau xanh, cà chua, dưa chuột, tôm, gà,…

6. Những lưu ý khi sử dụng yến mạch.
Mặc dù yến mạch mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cũng cần lưu ý một số điều sau:
- Yến mạch có thể gây dị ứng đối với một số người, nếu thấy có biểu hiện khó chịu như ngứa, phát ban,… thì cần ngừng sử dụng.
- Nếu ăn yến mạch không chín kỹ, có thể gây ra khó tiêu hóa và đầy hơi.
- Nếu bạn muốn giảm cân, hãy chọn loại yến mạch không đường và tránh sử dụng các sản phẩm chế biến từ yến mạch có chứa đường.
- Nhớ uống nhiều nước khi ăn yến mạch để tránh táo bón.
Tham khảo sản phẩm: Sữa hạt dinh dưỡng D-Nutri
Như vậy, yến mạch là loại ngũ cốc giàu dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bạn có thể sử dụng yến mạch trong nhiều món ăn khác nhau như cháo, bánh, salad,… Tuy nhiên, cần lưu ý các điều kiện sử dụng và không nên sử dụng quá nhiều nếu muốn giảm cân. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về yến mạch và cách sử dụng để có thể tận dụng tối đa lợi ích cho sức khỏe.